Standardy ochrony małoletnich
STANDARDY OCHRONY DZIECI PRZED PRZEMOCĄ
w Żłobku „Raj Maluszka”
Wstęp do dokumentu
Niniejszy dokument został stworzony, aby zapewnić dzieciom w Żłobku „Raj Maluszka” harmonijny rozwój w atmosferze bezpieczeństwa, akceptacji i szacunku.
Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników żłobka jest
działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Kierując się dobrem dzieci pracownicy
placówki, praktykanci, stażyści i wolontariusze dążą do ich wszechstronnego rozwoju
z poszanowaniem ich praw. Pracownik placówki, praktykant, stażysta i wolontariusz traktuje dziecko
z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy
w jakiejkolwiek formie przez pracowników żłobka, praktykantów, stażystów i wolontariuszy
wobec dziecka.
Pracownicy, praktykanci, stażyści i wolontariusze zobowiązani są do realizacji wyżej
wymienionych celów zgodnie ze swoimi kompetencjami, obowiązującym prawem oraz przepisami
wewnętrznymi placówki.
Podstawowe akty prawne:
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U.z 2021 r. poz. 1249 oraz z 2023 r. poz. 289 oraz 535)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury„Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz. U. poz. 1870)
Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 1606)
Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz.1781)
Konwencja o prawach dziecka (Dz. U. 1991 r. nr 120 poz. 526)
Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych (Dz. U. 2012 poz. 1169).
Rozdział I
Objaśnienie terminów
§ 1
Pracownik żłobka - każda osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę lub świadcząca pracę na podstawie umowy zlecenia, umowy współpracy, także stażyści, wolontariuszei praktykanci.
Dziecko – dziecko objęte opieką placówki.
Opiekun dziecka– osoba uprawniona do reprezentowania dziecka - Rodzic lub Opiekun prawny.
Dane osobowe - wszystkie informacje dotyczące dziecka uczęszczającego do żłobka.
Zgoda opiekuna dziecka - zgoda co najmniej jednego z opiekunów dziecka. Jednak w przypadku braku porozumienia między opiekunami dziecka należy poinformować opiekunów o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd.
Przemoc/Krzywdzenie dziecka - popełnienie czynu zabronionego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika żłobka, rodziców/opiekunów dziecka czy inną dorosłą osobę.
Osoba odpowiedzialna za Standardy Ochrony Dzieci Przed Przemocą – pracownik wyznaczony przez Dyrektora żłobka, który sprawuje nadzór nad realizacją Standardów w placówce.
Zespół interwencyjny – zespół powołany przez Dyrektora Żłobka w przypadku krzywdzenia dzieci.
Rozdział II
Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka
§ 2
W przypadku uzyskania informacji lub zauważenia przez pracownika żłobka, że dziecko jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i zgłosić ten fakt Dyrektorowi. Każde uzasadnione podejrzenie powinno być zgłoszone. Uzasadnione podejrzenie jest podstawą do podjęcia interwencji.
Pracownik żłobka ma obowiązek podjęcia interwencji zawsze w przypadku:
podejrzenia krzywdzenia dziecka na podstawie jego obserwacji,
gdy dziecko ujawniło doświadczenia krzywdzenia,
gdy inna osoba (dorosła lub dziecko) zgłosiła fakt krzywdzenia dziecka.
W przypadku, gdy osobą krzywdzącą jest pracownik żłobka, zostaje sporządzona notatka służbowa i przekazana bezpośrednio do Dyrektora żłobka, który przeprowadza rozmowę oraz
w razie konieczności podejmuje działania dyscyplinujące.
§ 3
Dyrektor wzywa rodziców/opiekunów dziecka, co do którego powziął informacje o możliwości krzywdzenia i informuje ich o sytuacji dziecka.
Dyrektor powołuje zespół interwencyjny, w skład, którego wchodzą osoby mogące mieć wiedzę
o sytuacji dziecka oraz mają możliwości wsparcia i zapewnienia bezpieczeństwa dziecku. W skład zespołu mogą także wchodzić osoby spoza placówki, które mogą pomóc dziecku.Zespół interwencyjny sporządza:
opis sytuacji w żłobku i rodzinnej dziecka na podstawie rozmów z dzieckiem, dyrektorem, opiekunami, psychologiem, rodzicami i opiekunami prawnymi lub innych informacji uzyskanych przez członków zespołu,
plan pomocy dziecku na podstawie w/w opisu.
Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące:
działań, jakie żłobek zapewnia dziecku w celu poczucia bezpieczeństwa,
wsparcia, jakie żłobek zaoferuje dziecku,
skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku lub przekazanie informacji o takich miejscach, jeżeli istnieje taka potrzeba
§4
Plan pomocy dziecku jest przedstawiany przez opiekuna rodzicom/opiekunom prawnym
z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.Opiekun informuje rodziców/opiekunów prawnych o obowiązku żłobka zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji (prokuratura, Policja lub sąd rodzinno-opiekuńczy, lub przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego - procedura „Niebieskiej Karty”).
Po poinformowaniu rodziców przez opiekuna – zgodnie z punktem poprzedzającym – Dyrektor żłobka składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury, Policji lub wniosek
o wgląd w sytuację rodziny do Sądu Rejonowego, Wydział Rodzinny i Nieletnich lub przesyła formularz „Niebieska Karta – A” do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego.Dalszy tok postępowania leży w kompetencji wskazanych w punkcie poprzedzającym instytucji.
§ 5
Z przebiegu interwencji sporządza się Kartę interwencji. Kartę załącza się do akt osobowych dziecka. (załącznik nr 1)
Wszyscy pracownicy żłobka i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacjiw tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
Rozdział III
Procedura postępowania w trakcie wydawania dziecka ze żłobka
§ 6
Dziecko powinno być odbierane ze żłobka przez rodziców/ prawnych opiekunów lub pisemnie upoważnioną przez nich pełnoletnią osobę, zapewniającą dziecku pełne bezpieczeństwo.
Bez pisemnego upoważnienia złożonego osobiście przez rodziców/prawnych opiekunów dziecka, oraz osobom w stanie wskazującym na spożycie alkoholu/środków odurzających lub/i osobom np. przejawiających agresywne zachowanie, które nie jest w stanie zapewnić dziecku bezpieczeństwa, dziecko nie będzie wydawane.
Fakt próby odebrania dziecka przez osobę będącą w stanie wskazującym na spożycie alkoholu/środków odurzających lub/i osobie np.przejawiającej agresywne zachowanie, która nie jest w stanie zapewnić dziecku bezpieczeństwa, będzie każdorazowo zgłoszony do Dyrektora żłobka, natomiast powtarzające się sytuacje w konsekwencji do OPS lub do innych instytucjiw celu zainteresowania się sytuacją rodzinną dziecka.
W przypadku nieodebrania dziecka ze żłobka do godziny zamknięcia żłobka lub próby odebrania przez osobę upoważnioną w stanie wskazującym na spożycie alkoholu/środków odurzających, opiekunka niezwłocznie powiadamia rodziców/prawnych opiekunów lub inną upoważnioną osobę o zaistniałym fakcie i oczekuje z dzieckiem na jej przybycie.
W przypadku wyczerpania wszelkich możliwości skontaktowania się z osobami uprawnionymi do odbierania dziecka, lub odmowie odebrania dziecka, opiekunka kontaktuje się z Dyrektorem. Następnie Dyrektor kontaktuje się z Komisariatem Policji w celu poinformowania o braku możliwości zapewnienia dziecku opieki.
W przypadku częstych/notorycznych spóźnień rodzica/opiekuna i odbieranie dziecka po godzinie zamknięcia żłobka – opiekunka sporządza notatkę służbową i informuje Dyrektora,
a w konsekwencji Dyrektor Żłobka fakt ten może zgłosić do ośrodka pomocy społecznej w celu zainteresowania się sytuacją rodzinną dziecka lub żłobek interweniuje poprzez wniosek o wgląd
w sytuację dziecka.Wszystkie działania opiekunki związane z opisaną procedurą powinny być wykonywane dyskretnie i ze szczególną troską o komfort psychiczny dziecka i poszanowanie godności osobistej wychowanka oraz jego rodziny.
Rozdział IV
Zasady ochrony danych osobowych
§ 7
Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 o ochronie danych osobowych.
Pracownik placówki ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczania danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.
Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.
Pracownik żłobka jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych dziecka i udostępniania tych danych w ramach zespołu interdyscyplinarnego, powołanego w trybie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
Pracownik żłobka może wykorzystać informacje o dziecku w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiający identyfikacje dziecka.
Pracownik żłobka nie udostępnia przedstawicielom mediów informacji o dziecku ani o jego rodzicach/opiekunach prawnych, ani o sytuacji rodzinnej dziecka.
Pracownik żłobka nie kontaktuje przedstawicieli mediów z dziećmi ani z ich rodzinami, opiekunami.
Pracownik żłobka nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekunów. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik żłobka jest przeświadczony, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana.
Pracownik żłobka, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może wypowiedzieć się
w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna – po wyrażeniu pisemnej zgody przez rodzica/opiekuna prawnego dziecka.W celu realizacji materiału medialnego można udostępnić mediom wybrane pomieszczenia żłobka. Decyzję w sprawie udostępniania pomieszczeń podejmuje Dyrektor żłobka.
Dyrektor żłobka poleca pracownikom przygotować wybrane pomieszczenie w celu realizacji materiału medialnego w taki sposób, by uniemożliwić filmowanie przebywających na terenie żłobka dzieci.
Rozdział V
Zasady ochrony wizerunku dziecka.
§ 8
Żłobek uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka.
Pracownikowi żłobka nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (m.in. filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) bez pisemnej zgody rodzica/opiekuna prawnego dziecka.
Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodziców/opiekunów na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana.
Upublicznienie przez pracownika żłobka wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie (np. fotografia, nagranie audio-video) wymaga pisemnej zgody rodzica/opiekuna dziecka.
Rozdział VI
Kodeks postępowania z dzieckiem.
§ 9
Wszyscy pracownicy żłobka dbają o dobro dziecka, respektują jego prawa, zwracają się do dzieci
z należytym szacunkiem.Pracownicy żłobka wykonując czynności pielęgnacyjne i higieniczne zobowiązani są do zachowania intymności dziecka i wykonywania tych czynnościw poszanowaniu dziecka np. podczas przewijania, pomocy przy korzystaniu dziecka z toalety, przy ubieraniu i rozbieraniu się , przy zachęcaniu do jedzenia.
Stanowcze interwencje wychowawcze prowadzone w bezpośrednim kontakcie fizycznym są dopuszczalne w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia dotyczących:
konfliktów pomiędzy dziećmi (np. rozdzielenie zwaśnionych, przytrzymanie, itp.),
działań z zakresu pomocy przedmedycznej (działania ratunkowe związane z udzieleniem pierwszej pomocy),
zagrożenia lub paniki spowodowanej czynnikami zewnętrznymi (np.pożar, intensywne zjawiska atmosferyczne, niebezpieczne zachowania osób trzecich itp.).
Rozdział VII
Monitoring stosowania Standardów
§ 10
Dyrektor żłobka wyznacza osobę odpowiedzialną za monitorowanie realizacji Standardów bezpieczeństwa w żłobku (załącznik nr 2).
Żłobek monitoruje swoich pracowników w celu zapobiegania krzywdzeniu dzieci.
Dyrektor żłobka przed zatrudnieniem pracownika poznaje dane osobowe, kwalifikacje kandydata/kandydatki w tym stosunek do wartości podzielanych przez żłobek takich jak ochrona praw dzieci i szacunek ich godności.
Dyrektor dba o to aby osoby przez niego zatrudnione posiadały odpowiednie kwalifikacje do pracy z dziećmi oraz były dla nich bezpieczne.
Przed zatrudnieniem od przyszłego pracownika uzyskuje dane osobowe potrzebne do sprawdzenia danych w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym, oraz uzyskuje od kandydata zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego.
Jeśli osoba, która ma zostać zatrudniona posiada obywatelstwo inne niż polskie, wówczas powinna przedłożyć informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności związanej z kontaktami z dziećmi, bądź informację z rejestru karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla ww. celów
Dyrektor żłobka, musi uzyskać oświadczenie o państwie lub państwach w których zamieszkiwała w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczpospolita Polska lub państwo obywatelstwa wraz z informacją z rejestrów karnych tych państw uzyskiwana do celów działalności zawodowej związanej z kontaktami z dziećmi
Każdy pracownik może zgłaszać zmiany do Standardów i wskazywać naruszenie Standardów
w żłobku.Osoby odpowiedzialne za monitorowanie Standardów opracowują i przeprowadzają raz w roku Ankietę monitorującą poziom realizacji Standardów (załącznik nr 3), a wnioski przedstawiają Dyrektorowi Żłobka.
Dyrektor wprowadza zmiany do Standardów i przedstawia je pracownikom.
O wprowadzeniu Standardów informowani są rodzice, mają możliwość zapoznania się z zapisami Standardów.
Pracownicy żłobka stale podnoszą swoje kompetencje w obszarze pomocy dziecku krzywdzonemu uczestnicząc w różnych formach edukacyjnych (szkolenia, webinary, udział
w konferencjach, inne).
Rozdział VIII
Przepisy końcowe
§ 11
Standardy wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.
Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników żłobka (w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń dla pracowników lub poprzez przesłanie jej tekstu drogą elektroniczną).
Standardy ochrony dzieci przed przemocą obowiązuje wszystkich pracowników żłobka,
a znajomość ich treści potwierdzają własnoręcznym podpisem (załącznik nr 4).Dyrektor informuje rodziców o Standardach Ochrony Dzieci Przed Przemocą obowiązujących
w Żłobku, na początku każdego roku szkolnego.
…………………………………………..
(data ogłoszenia) …………………………………………..
(podpis i pieczęć dyrektora)
Załącznik nr 1 do Standardów Ochrony Dzieci przed przemocą Karta interwencji
Załącznik nr 2 do Standardów ochrony dzieci przed przemocą
Kraków, dn. ……………………...
Wyznaczenie osoby koordynatora
(w razie nieobecności Dyrektora Żłobka)
Dyrektor Żłobka „Raj Maluszka” w Krakowie, ul. Dąbska 18 d wyznacza panią/pana:
…………………………………………………………………………………………………
do pełnienia funkcji koordynatora – osoby odpowiedzialnej za realizację Standardów ochrony
dzieci przed przemocą w Żłobku w okresie.........................................
…………………………………………….
(podpis i pieczęć dyrektora)
...................................................
(podpis koordynatora)
Załącznik nr 3 do Standardów ochrony dzieci przed przemocą
Monitoring standardów – Ankietamonitorująca poziom realizacji Standardów
*Jakie naruszenia zasad zawartych w Standardach ochrony dzieci przed przemocą przez innego pracownika zaobserwowałaś/łeś?
……………………………………………………………………………....…………………
…………………………………………………………………………………………………
**Uwagi/poprawki/sugestie dotyczące Standardów ochrony dzieci przed przemocą
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Załącznik nr 4 do Standardów ochrony dzieci przed przemocą
………………….., dnia………………………
OŚWIADCZENIE
Ja niżej podpisany oświadczam, że zapoznałem/łam się ze Standardami ochrony dzieci przed przemocą obowiązującą w Żłobku „Raj Maluszka” i przyjmuję je do realizacji.
.........................................
data, czytelny podpis pracownika